مستندهای قدیمی آرشیو رسانه ملی از خطر نابودی نجات یافتند

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری رونمایی از گنجینه های مستند دفاع مقدس با حضور امیر تاجیک مدیر شبکه مستند و سعید انبارلویی مدیرکل آرشیو صدا و سیما صبح امروز ۲۸ شهریور برگزار شد. 

تاجیک در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه روز رونمایی از اولین گنجینه فیلم‌های دفاع مقدس به عنوان روزی مهم در تقویم شبکه مستند و اداره آرشیو سازمان صدا و سیما ثبت می‌شود، بیان کرد: طی ۹ ماه گذشته توسط اداره کل آرشیو سازمان تعداد زیادی از فیلم‌های به جا مانده از دوران دفاع مقدس ترمیم و به صورت اچ دی برای اولین بار قابلیت نمایش پیدا کرد.

وی استفاده از داشته‌های صدا و سیما و ارائه آن با کیفیت بهتر به مخاطب را یک اصل دانسته و بیان کرد: اولویت اجرایی ما در این زمینه، ترمیم آثار و تصاویر مربوط به دفاع مقدس بود که خوشحالیم این روزها و به مناسبت هفته دفاع مقدس بخشی از آنها با کیفیتی که تا الان در دسترس نبود، روی آنتن می‌رود. جمع‌آوری این مستندات با اولویت تصاویر گنجینه‌های دفاع مقدس و ترمیم آنها کاری زمانبر و هزینه‌بر بود ولی هدف ما از انجام این کار، پخش تصاویر آماده شده در رسانه ملی هم از شبکه مستند و هم رسانه‌های دیگر و زنده کردن خاطرات بصری مردم بود.

در ادامه این نشست کلیپی از اداره کل آرشیو سازمان مربوط به تصاویر ترمیم شده این گنجینه برای حاضران به نمایش درآمد.

پخش ۷ برنامه ۳۰ دقیقه‌ای از آثار بازسازی شده دفاع مقدس

بعد از پخش تصاویر، سعید انبارلویی مدیرکل آرشیو سازمان صدا و سیما نیز اظهار کرد: برای اصلاح کلی تصاویر، زمان زیادی صرف شد. تا الان ۲۵ ساعت از راش‌های ثبت و ضبط شده مربوط به دفاع مقدس ترمیم شده و در اختیار شبکه مستند قرار گرفته است تا از ۳۱ شهریور با آغاز هفته دفاع مقدس در قالب هفت برنامه ۳۰ دقیقه ای روی آنتن برود. وجود این تصاویر برای انتقال خاطره بصری به نسل آینده کمک فراوانی خواهد کرد و خوشحالیم که نتیجه این کار در هفته دفاع مقدس به ثمر می‌نشیند.

وی با تاکید بر اینکه یکی از اولویت‌ها همگام شدن با استانداردهای دنیا است، عنوان کرد: اولین قدم ما تغییر تکنیکی برای ارائه بهترین کیفیت بصری بود. یادمان باشد که درباره تصویر ۳۰ سال پیش حرف می‌زنیم. امکانات آن زمان به این صورت بود که تصویربرداری و فیلمبرداری به صورت مجزا ثبت می‌شد و میکس آن در سازمان انجام می‌گرفت. امکانات دهه ۶۰ مثل این روزها نبود و همین ثبت و ضبط هایی که به دست ما رسیده به شیوه هنرمندانه انجام شده است. با ذکر اینکه در شرایط سخت جنگ، این فعالیت‌ها بسیار قابل ارزش بودند. امروزه اگر این تصاویر با چنین کیفیتی در اختیار ماست به یمن مستنداتی چون برنامه «روایت فتح» است که این آثار را در ذهن ما و نسل دوم و سوم بعد از انقلاب زنده نگه داشته اند.

انبارلویی بیان کرد: ولی نکته ای که مدنظر ما بود این است که اگر تصاویر ارزشمند با این کیفیت به نسل‌های بعد منتقل شود چیزی از آنها باقی نمی‌ماند. با توجه به اینکه نمایشگرهای داخلی امروز از کیفیت بالایی برخوردار شده‌اند، فرمت HD نمی‌تواند به ارائه تصاویر با جزئیات کمک کند به همین دلیل نسل‌های بعدی اگر قرار باشد چنین تصاویری ببینند به مرور با مخاطب زدگی مواجه خواهیم شد.

وی اضافه کرد:‌دنیای تکنولوژی به ما کمک کرد با اسکنر، فایل‌های دیجیتالی با فرمت HD را با استانداردهای درست در رسانه پخش کنیم تا از این اتفاق جلوگیری شود. کیفیت تصاویر فعلی به گونه‌ای است که حتی مخاطب نسل اول هم آنها را ندیده است. اگر قبلا ۱۰ دقیقه تصویر روی یک نوار قابل آرشیو بود، نوارهای LTO امروزه قابلیت آرشیو ۱۰۰ فیلم را دارند.

مدیر کل آرشیو سازمان گفت: بازسازی تصاویر در رسانه ملی، رویدادی فرخنده است تا مخاطب بتواند در نمایشگر خانگی خود از آن استفاده کند. دستگاه اسکنر، فریم به فریم تصاویر را ثبت کرده و در نرم‌افزاری به فیلم تبدیل می‌کند. به این ترتیب بازسازی و اصلاح رنگ، جلوه دیگری به فیلم می‌دهد. تصاویر آرشیویِ دفاع مقدس که در اختیار سازمان صدا و سیما و نهادهای دیگر قرار دارد، به طورکلی ۱۰ هزار دقیقه برآورد شده است. با دستگاه فعلی که در اختیار داریم، سرعت ما کُند است اما درصدد خرید دستگاه‌های جدید هستیم. اکنون تبدیل هر یک ثانیه، پنج ثانیه طول می‌کشد ولی با دستگاه جدید، تبدیل یک به یک خواهیم داشت. بعد از تصاویر گنجینه‌های دفاع مقدس، اولویت‌ها مستندهای قبل و بعد از انقلاب است که البته در این بین سفارش شبکه‌های رسانه ملی، اولویت ما هستند.

در ادامه تاجیک در رابطه با ارتقای کیفیت مستندات بجا مانده از دوران قبل از انقلاب اظهار کرد: به دلیل نظارت رژیم پهلوی در مبحث فیلمسازی و مستند، عمده سوژه‌ها غیرسیاسی و مسائل نرم اجتماعی است به همین خاطر نیاز به اعمال ممیزی خاصی ندارد. همانطور که این روزها شاهد هستیم، برنامه‌های آرشیوی مخاطب بیشتری دارند و ما هم درصدد هستیم اتفاقات مهم دیروز را مثل دادگاه سینمارکس آبادان و یا دادگاه عوامل گروهک فرقان که به سختی از آن عکس پیدا می‌شود در قالب یک فیلم کامل با بهترین کیفیت در اختیار مخاطب قرار دهیم. ما اولویت‌های خودمان را داریم و مستنداتی که در شبکه‌های ماهواره‌ای پخش می‌شوند، تاثیری در روند کاری ما ندارند.

وی افزود: نهادهای زیادی متقاضی دریافت این تصاویر هستند که معمولاً درصددند نقش اقشار مختلف جامعه را در زمان هشت سال دفاع مقدس بررسی کنند. علاوه بر سازمان، نهادهای دیگر هم تصاویر اختصاصی از این دوره دارند. حتی برخی از مردم عادی با دوربین‌های فیلمبرداری هشت میلیمتری شخصی خود جنگ را ثبت کرده‌اند. به موازات این فعالیت‌ها، کشور عراق هم از زاویه‌ای دیگر به ثبت این وقایع روی آورد. ما در تلاش هستیم تا بتوانیم این تصاویر را در اختیار داشته باشیم و با پرداختی جامع‌تر به ارائه این مستندات بپردازیم.

انبارلویی همچنین عنوان کرد: تا ۱۰ سال آینده هر تولیدی که انجام بگیرد، در مخازن مشخص شده آرشیو سازمان، جا برای نگهداری داریم و نیازی به تغییر موقعیت نیست.